Ergenlik dönemi, genç bireylerin fiziksel ve duygusal olarak büyük değişimlerden geçtiği bir süreçtir. Uzman Psikolog Sümeyye Üstün, bu dönemde ebeveynlerin nasıl davranması gerektiği konusunda önemli bilgiler paylaşıyor.
Ergenlikte Aile İlişkileri: Zorluklar ve Çözümler
Ebeveynlerin en sık yaşadığı sorunlardan biri, çocuklarıyla sağlıklı bir iletişim kurmakta zorlanmalarıdır. Bir yandan çocuklarını özgür bırakmak isterken, bir yandan da onları tehlikelerden koruma çabası ebeveynleri kararsız bırakır. Psikolog Üstün, bu dönemde ergenlerin dış dünyayı öncelik haline getirmesinin normal bir süreç olduğunu vurguluyor.
Ergenlik neden aileden uzaklaşma dönemidir?
Ergen bireyler, bu dönemde arkadaş çevresine ve dış dünyaya yönelirler çünkü ilişkilerini ve kişisel sınırlarını geliştirmeyi öğrenirler. Bu, onların bağımsız bir kimlik oluşturma sürecinin parçasıdır. Ancak ebeveynlerin burada bir denge kurması önemlidir:
- Özerklik tanıyın: Çocuğunuzun özgürlük ihtiyacını destekleyin ancak tamamen başıboş bırakmayın.
- Etkili izleme yöntemleri uygulayın: Çocuğunuzun nerede olduğunu ve kimlerle zaman geçirdiğini bilin.
Etkili İzleme: Merak ve Güven Dengesi
Etkili izleme, çocuğunuzun hayatına sevgi ve merakla dahil olmayı gerektirir. “Merak edilmeye herkesin ihtiyacı vardır,” diyen Üstün, bu sürecin kontrolcü değil, anlayışlı bir şekilde yürütülmesi gerektiğini belirtiyor.
Başarılı izleme yöntemleri:
- Sessiz ve doğal olun: Çocuğunuzu rahatsız etmeden bilgi edinmeye çalışın.
- Doğru sorular sorun: Kimlerle zaman geçirdiği gibi konulara odaklanın, ancak konuşmaların detayına girmeyin.
- Sohbet etmeyi ihmal etmeyin: Onun ilgi alanlarına ve dünyasına katılmaya çalışın.
- Kuralları netleştirin: Evde ve dışarıda geçerli olacak kuralları açık bir şekilde ifade edin.
- Güven duygusu oluşturun: Çocuğunuzun doğru kararlar alacağına olan inancınızı gösterin.
Ebeveynlere Tavsiyeler
Psikolog Üstün, ebeveynlerin şu noktalarda kendilerini sorgulamalarını öneriyor:
- İletişim kanalları açık mı? Çocuğunuz sizinle rahatça konuşabiliyor mu?
- İlgi gösteriyor musunuz? Çocuğunuzun etkinliklerine dahil oluyor musunuz?
- Kurallar koyuyor musunuz? Çocuğunuzun zamanını kimle ve nasıl geçirdiğini belirleyen net kurallarınız var mı?
Bu sorulara “hayır” cevabı veren ebeveynlerin, durumu düzeltmek için yeni hedefler belirlemesi öneriliyor.
Destek ve Kaynaklardan Yararlanma
Ebeveynler, gerekirse kitaplar, makaleler ya da destek gruplarıyla kendilerini geliştirebilirler. Daha ciddi endişeler içinse bir uzmandan destek almaktan çekinmemelidirler.