Her 8 Saniyede 1 Hayat Prof. Dr. Gazi Gülbaş ile KOAH’ın Gizli Tehlikelerini Konuştuk
Prof. Dr. Gazi Gülbaş. Bize KOAH hakkında bilgi verebilir misiniz? KOAH nedir ve neden bu kadar önemli bir hastalık?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: Merhaba. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı ya da kısaca KOAH, akciğerlerde kalıcı hasara yol açan, nefes alıp vermede güçlüğe neden olan ve genellikle geri dönüşü olmayan bir solunum yolu hastalığıdır.
Dünya genelinde yaklaşık 400 milyon insanı etkilemekte ve her yıl 3 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olmaktadır. Bu nedenle dünya çapında ciddi bir halk sağlığı sorunudur.
-Peki KOAH neden bu kadar tehlikeli?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: KOAH’ın ölümcülüğü üzerinde durulması gereken bir konudur. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, KOAH dünya genelinde ölüm nedenleri arasında üçüncü sıradadır.
Daha çarpıcı bir örnek vermek gerekirse, her 8 saniyede 1 kişi KOAH nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu durum, hastalığın ciddiyetini ve erken teşhis ile tedavinin önemini ortaya koymaktadır.
-KOAH riskine kimler daha çok maruz kalıyor?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: KOAH, genellikle sigara kullanan bireylerde görülür. Ancak sigara dışındaki etkenler de hastalığın ortaya çıkmasında rol oynar.
Çevresel maruziyet, biyoyakıt dumanı ve hava kirliliği bu etkenlerden bazılarıdır. Ayrıca genetik yatkınlık da önemlidir.
10 yıldan uzun süre sigara kullanan bireylerin, kış aylarında 3 aydan fazla öksürük ve balgam şikayeti olanların mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurması gerekir.
-Son dönemde kadınların KOAH riskinin arttığını söyleyebilir miyiz?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: Evet, kesinlikle. 1980’lerden itibaren kadınlar arasında sigara içme oranının artış göstermesiyle KOAH’ın her iki cinsiyette de eşit oranda görülmeye başladığını görüyoruz. Bu, özellikle kadınların KOAH’a karşı daha dikkatli olması gerektiğine işaret ediyor.
-KOAH belirtileri nelerdir?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: KOAH belirtileri genellikle yavaş yavaş ortaya çıktığı için erken fark edilmesi zor olabiliyor. En önemli belirtiler şunlardır:
- Nefes darlığı
- Kronik öksürük
- Balgam çıkarma
- Günlük aktivitelerde zorlanma Yaşlılığın doğal bir sonucu olarak görülmesi ya da sigara kullanan bireylerin bu belirtileri sigara etkisiyle karıştırması, teşhis gecikmesine yol açıyor.
-KOAH’ın teşhisinde hangi testler yapılıyor?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: En önemli teşhis yöntemi, solunum testi olan spirometridir. Ne yazık ki, dünya genelinde her 4 KOAH hastasından 3’ü hastalığından habersizdir.
Ülkemizdeki taramalar, KOAH hastalarının %90’ının teşhis edilmediğini göstermektedir. Bu nedenle erken teşhis hayati öneme sahiptir.
– Son olarak KOAH hastalarına ne gibi önerilerde bulunursunuz?
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: KOAH hastalarına şunları 6neririm:
- Sigara bırakılmalı ve biyoyakıt dumanından uzak durulmalı.
- Grip ve zatürre aşıları düzenli olarak yaptırılmalı.
- Haftada 5 gün, 45 dakika ile 1 saat aralığında yürüyüş yapılmalı.
- Dengeli beslenmeli ve vücut direnci yüksek tutulmalı.
- Tedavi ve pulmoner rehabilitasyon süreçleri ihmal edilmemeli.
- Her yıl düzenli doktor kontrolü yapılmalı.Prof. Dr. Gazi Gülbaş: Ben teşekkür ederim. Unutmayalım, erken teşhis hayat kurtarır.
Teşekkür ederiz Prof. Dr. Gazi Gülbaş. Değerli bilgilerinizle KOAH konusunda farkındalık oluşturmamıza katkı sağladınız.
Prof. Dr. Gazi Gülbaş: Ben teşekkür ederim. Bu tür röportajlar, halkımızın KOAH konusunda bilinçlenmesine önemli katkı sağlar. Sağlıklı günler dilerim.
