Liselere Geçiş Sistemi (LGS) Sınavında İptal Kararı
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından 2 Haziran 2023 tarihinde gerçekleştirilen Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi sınavda sorulan bir fen bilimleri sorusu, kamuoyunda büyük bir tartışma yarattı. Bu tartışmaların ardından, birçok kişi tarafından iptal davası açıldı. Ankara 3. İdare Mahkemesi, fizik alanında uzman üç profesörden oluşan bilirkişi heyetinin raporu doğrultusunda, bahse konu sorunun iptali yönünde bir karar verdi. Bu kararın ardından, MEB bir açıklama yaparak, puanların yeniden hesaplanacağını duyurdu.
PUANLAMA YENİDEN YAPILACAK
Yapılan açıklamada, sınav kılavuzunda yer alan “Sınavlarda iptaline karar verilen sorular değerlendirme dışı bırakılarak geçerli soruların puan değerinin yeniden saptanması suretiyle puanlama yapılır” hükmü gereğince fen bilimleri dersi A kitapçığı 13. sorusunun değerlendirme dışı bırakıldığı belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
MEVCUT OKULDA KALABİLİRLER
“Herhangi bir mağduriyet yaşamamaları adına tüm öğrencilerin yerleştikleri okullara yönelik hakları korunmuştur. Yeniden puan hesaplanması sonucunda üst tercihlerine yerleşmeye hak kazanan öğrencilere yeni kayıt hakkı tanınmıştır. Bu öğrenciler, yeni kayıt hakkını kullanmak istememeleri durumunda mevcut okullarında kalabilecekler. İlgili öğrencilerin takip edecekleri süreç, kendilerine SMS yoluyla ve e-Okul üzerinden ayrıca bildirilecektir. Değerlendirme sonrası yeni bir okula kayıt hakkı kazanan öğrencilerin bu haklarını kullanmak istemeleri halinde başvuruları, 14-20 Eylül tarihleri arasında e-Okul üzerinden alınacak ve 21 Eylül tarihi itibarıyla kayıtları otomatik olarak yapılacaktır.
EN DOĞRUSU YAPILDI
Eğitim Uzmanı Salim Ünsal, “Söz konusu fen bilimleri sorusunu yanıtlayan herkesin puanı değişecek ve bu durum önemli bir etki yaratacaktır. 20 soru üzerinden puanlama yapılırken, 1 fen bilimleri sorusu 3.890 puan getiriyordu. İptal edilen bir sorunun ardından her bir fen sorusunun puanı 4.095’e yükseldi. Bu değişiklik, arada kalmış adayları çok fazla etkilemez ancak puanında virgülden sonrasına takılarak farklı okula girmiş adayların durumu değişebilir. Gelecek süreçte okullarda ne kadar kontenjan tanımlanacağı bilinmiyor, ancak olabilecek en doğru yol seçildi. Kazananların hakkının korunması da en doğru olanıdır.” şeklinde değerlendirdi.
RAKAMLARLA LGS
MEB’den yapılan açıklamaya göre, 1 milyon 38 bin 544 ortaokul 8. sınıf öğrencisinin başvurduğu sınava 992 bin 906 aday katılmıştır. Sınava katılım oranı ise yüzde 95,61 olarak belirlenmiştir. 352 aday, tüm sorulara doğru cevap vererek şampiyon olmuştur. Bu yıl Türkiye genelinde 2 bin 525 liseye merkezi sınav puanına göre öğrenci yerleştirilmiştir. Bu okulların toplam kontenjanı ise 203 bin 638 öğrenci olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin yüzde 85,85’i yerel, yüzde 16,15’i ise merkezi yerleştirme sınav puanıyla kayıt yaptırmıştır.
MEB AÇIKLAMASI
Milli Eğitim Bakanlığından iptal edilen soru ile ilgili yapılan açıklama ise şöyle olmuştur:
“2 Haziran’da sınavlar Türkiye genelinde sağlıklı bir biçimde gerçekleştirilmiş ve sınav sürecine ilişkin işlemler daha önceden belirlenmiş takvim doğrultusunda yürütülmüştür. 2-7 Haziran tarihleri arasında sınav sorularına ilişkin Bakanlığımıza ulaşan itirazlar titizlikle incelenmiş; akademisyenler, öğretmenler ve ölçme değerlendirme uzmanlarının raporları doğrultusunda itirazlara gerekli cevaplar verilerek işlemler yapılmıştır.
İzleyen süreçte, veliler/vasiler tarafından Türkçe dersi A kitapçığı 1. soru, fen bilimleri dersi A kitapçığı 13 ve 15. soru ile matematik dersi A kitapçığı 20. soruya ilişkin “iptal istemi” ile dava açılmıştır. Bu süreçte Bakanlığımız, yerleştirme takviminin sağlıklı yürümesi ve öğrencilerimizin bir mağduriyet yaşamaması için yerleştirme işlemlerini LGS takvimine uygun olarak yürütmüştür. 22 Temmuz’da yerleştirmeler tamamlandıktan sonra, 22-26 Temmuz ile 29 Temmuz – 2 Ağustos tarihleri arasında yerleştirmeye esas nakil işlemleri gerçekleştirilmiş ve yerleştirme süreci tamamlanarak 9 Eylül’de eğitim-öğretim yılı başlamıştır.
Davalara ilişkin yargılama sürecini yürüten ilgili mahkemelerin kararları nihai olarak 11 Eylül’de Bakanlığımıza ulaşmıştır. Mahkeme kararında fen bilimleri dersi A kitapçığı 13. soru için sunulan bilirkişi raporunda, “Bu soru basit makinelerle ilgili olup 8. Sınıf Fen Bilimleri Öğretim Programında bulunmaktadır. (F.8.5.1). Kapsam geçerliliği açısından sorunun sorulması uygundur” ifadesiyle sorunun öğretim programına uygun olduğu açıkça belirtilmiş ve sorunun bilimsel olarak hatalı olduğuna dair herhangi bir ifade veya açıklama yer almamıştır. Ancak bilirkişi kurulunun, “Sonuç olarak sorunun evrensel fizik ilkelerine uygun olan doğru cevabının bulunabilmesi için seviye üstü kazanımlara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir” tespiti doğrultusunda mahkeme, söz konusu soru için iptal kararı vermiştir.”