Teknolojinin Boyun Sağlığı Üzerindeki Etkisi
Günümüzde cep telefonları, hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş durumda. Gözlerimiz sürekli olarak telefonlarımızın ekranında, çoğumuz gün boyunca oturarak çalışıyoruz. Bu durum, sürekli aşağıya eğilerek telefona veya bilgisayar ekranına bakmamıza neden oluyor. Telefonla konuşurken boynumuzu bir yana eğmek de omurgamıza ve omuzlarımıza ekstra yük bindiriyor. İşte bu nedenle birçok kişi boyun ağrısı yaşamaktadır.
Profesör Doktor Halil Koyuncu, boynun beyin ile beden arasında bir köprü işlevi gördüğünü ve bu yapıda kemikler, eklemler ve yumuşak dokuların uyumlu bir şekilde çalıştığını vurguladı. Ayrıca, omurların kaslar tarafından hareket ettirildiğini ifade ederek ‘tekno boyun’ sendromu hakkında şu bilgileri paylaştı:
- “Tech Neck” ya da “Text Neck” terimleri; “Metin Boynu”, “Cep Boynu”, “Teknoloji Boynu”, “Kambur Boyun”, “Kaplumbağa Boynu”, “Fleksiyon Boynu” ve “Mesaj Boynu” olarak da adlandırılmaktadır.
- Koyuncu, bu sendromun duruş bozukluğundan kaynaklandığını, akıllı telefonlar, tabletler, laptoplar gibi elektronik cihazların ekranına uzun süre bakmanın başın öne doğru eğilmesine neden olduğunu belirtti. Bu tür durumlar tekrarlayıcı stresler oluşturuyor ve dokularda yaralanmalara yol açarak ağrıya sebep olabiliyor.
Daily Mail’de yer alan bir habere göre, İngiltere’de bu rahatsızlıktan yakınanlar, botoks tedavisi arayışına yöneliyor. Boynun arka tarafında trapez kaslarını hedef alan ‘traptox’ adı verilen bir tedavi uygulanıyor. Botoksun kırışıklıklar üzerindeki etkisine benzer şekilde, ‘traptox’ işlemi, kasların kasılmasına neden olan sinir sinyallerini felç ederek gevşetiyor ve boynun hareketliliğini artırıyor.
Botoks enjeksiyonları, yüzdeki kasları gevşeterek çizgileri ve kırışıklıkları düzeltirken, etkisi genellikle üç ay sürüyor. Ortalama on dakika süren bu prosedür, botulinum toksininin ince bir iğne ile yüz kaslarına enjekte edilmesini içeriyor. Yan etkileri arasında baş ağrısı, donuk bir görünüm, yüzde güçsüzlük ve enjeksiyon yerlerinde morarma, şişme ve kızarıklık bulunabiliyor. Bununla birlikte, botoks tıbbi durumları tedavi etmek için de kullanılabiliyor. Bu durumlar arasında anormal göz kasılmaları, serebral palsi gibi kas ağrısı ve sertliği, aşırı terleme gibi problemler yer alıyor.
Londra’daki bazı sağlık görevlileri, traptox yaptırmak isteyen ayda yaklaşık 10 hasta gördüklerini belirtiyor. Bazı hastaların ise her 6 ila 9 ayda bir bu işlemi tekrarlama ihtiyacı duyduğu ifade ediliyor. Plastik ve Rekonstrüktif Cerrah Dr. Ashwin Soni, The Telegraph’a yaptığı açıklamada, bu tedaviye başvuran hasta sayısının arttığını, çoğu hastanın 40 yaşın üzerinde olduğunu söyledi. Dr. Soni, “Hastaların çoğu sürekli boyunlarını öne eğdikleri ve duruşlarına dikkat etmedikleri için ağrı çekiyor. Muhtemelen yıllarını masalarının ya da akıllı telefonlarının üzerinde kambur durarak geçirmiş ve duruşlarına dikkat etmemişler.” diye ekledi.
Kings College London araştırmacıları, teknoloji kullanımının kambur durma üzerindeki etkilerine dair yeni kanıtlar sundu. Royal Society of Medicine’ın estetik tıp ve cerrahi bölümündeki bir etkinlikte sunulan bu çalışmada, normal duruşta insan başının omurgaya yaklaşık 5 kg yük bindirdiği, ancak öne eğilerek kambur durduğumuzda bu yükün 22 kiloya kadar çıkabileceği belirtildi. Bu kötü duruş, gerilim tipi baş ağrıları, kas spazmları ve boyun eklemlerinde acı veren kemik büyümeleri gibi birçok soruna yol açabiliyor.
Akıllı telefonlarına bağımlı kalan bireylerin teknoloji boynu riski altında olduğu düşünülüyor. Ancak sağlık görevlileri, gelecek nesillerin daha büyük sorunlarla karşılaşabileceğinden endişe ediyor. Önceki araştırmalar, 2-11 yaş arasındaki çocukların günde ortalama 4,5 saat ekran kullandığını ve bu sürenin önerilen saatten çok daha fazla olduğunu göstermektedir. Daha yakın tarihli araştırmalar, 8-18 yaş arasındaki gençlerin günde yaklaşık dört saat olması gereken ekran kullanım süresinin yetişkinlerde beşe çıktığını ortaya koyuyor.
Bazı doktorlar, teknoloji kullanımından kaynaklanan çocuk vakalarında bir artış gözlemlediklerini, bu vakalar arasında boyun kaslarının kasılması ve başın yana eğilmesi gibi durumların bulunduğunu belirtiyorlar. Prof. Dr. Halil Koyuncu, dünya genelinde teknolojik aletlerin kullanım süreleri hakkında şu bilgileri verdi:
- “Özellikle genç ve yetişkin bireyler, telefonları uzun süre kullanıyor. Bu kullanımın Amerika’da günde ortalama 2.7 saat, Kore’de ise 4.1 saat olduğu tespit edilmiştir.”
- “Amerika’da mobil cihaz kullanan üniversite öğrencileri arasında yapılan bir araştırmada, yüzde 40 oranında boyun, sırt ve omuz ağrısı olduğu bulunmuştur.”
- “Tüm dünyada milyonlarca insanı etkileyen ‘text neck’ sendromu, giderek büyüyen bir sağlık sorunudur.”
“Bireylerin haftada ortalama 20 saatlerini akıllı telefon veya tablet başında harcadıkları bilinmektedir. Akıllı tablet ve telefon kullanımı özellikle çocuklar ve gençler arasında çok yaygındır.” şeklinde sözlerine devam eden Koyuncu, “Bir çalışmada, çocuk ve gençlerin günde 5-7 saat arası akıllı telefon kullanarak geçirdiği ve bu sürenin yılda ortalama 1825 ile 2555 saate denk geldiği gösterilmiştir.”
“Text neck sendromunda ağrılara katkıda bulunan en yaygın duruş, başın öne eğilmesi ve omuz pozisyonudur. Bu cihazların ekranının okunabilmesi, izlenebilmesi veya mesaj yazılabilmesi için baş öne eğilir, bu da boynun öne doğru eğilmesine sebep olur.” diyen Koyuncu, bu duruşun omurgayı doğrudan etkilediğini, cihazların ekranlarına bakmak için başın farklı açılarda öne eğildiğini, alt boynun öne ve üst sırtın ise arkaya doğru bir eğrilik oluşturduğunu belirtti. Ayrıca, tek elle cihaz kullanan bireylerde, çift elle kullananlara göre kas aktivitesinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Text Neck Sendromu, boyun bölgesinde kas sertliği ve spazmlar ile kendini gösterir. Bu durum, ağrı-spazm-immobilite döngüsüne yol açar. Özellikle trapez kasları, bu sendromda belirgin bir şekilde sertleşir. Kadınlarda, tıbbi sorunların yanı sıra estetik açıdan da olumsuz bir görünüm oluşturur.
Prof. Dr. Halil Koyuncu, bu durum için uygulanan tedavi yöntemlerini şu şekilde sıraladı:
- Lokal enjeksiyonlar, iğneler ve ilaçlar, spazmı çözmek amacıyla sıkça kullanılır.
- Fizyoterapi programlarıyla desteklenir.
- Spazmın belirgin olduğu durumlarda kuru iğne, akupunktur, anestezik madde, serum fizyolojik uygulamaları ve botoks tedavisi yapılabilir.
Son yıllarda, trapez kasına botoks uygulaması estetik amaçlarla yapılmaya başlanmıştır. Özellikle üst trapez liflerine yapılan botoks, kasın spazmını çözerek hacmini azaltmakta ve boyun bölgesine daha uzun, zarif bir görünüm kazandırmaktadır. Estetik cerrahlar, dermatologlar ve medikal estetisyenler tarafından tercih edilmektedir. Bu tedavi, genellikle medikal amaçlardan ziyade estetik amaçlarla uygulanmaktadır.
