ABD’de yapılan bir araştırma, milyonlarca insanın kullandığı akıllı saatler ve fitness bilekliklerinde zararlı kimyasalların bulunduğunu ortaya koydu. Bu kimyasallar, doğada kalıcı özellikleri nedeniyle “sonsuz kimyasallar” olarak bilinen PFAS (Perfluoroalkil ve Polifloroalkil Maddeler) grubuna ait. Notre Dame Üniversitesi’nden Profesör Graham Peaslee tarafından yürütülen araştırmada, özellikle florlu sentetik kauçuktan (floroelastomer) üretilen bilekliklerde yüksek miktarda PFAS tespit edildi.
Pahalı Bilekliklerde Daha Fazla Kimyasal Bulundu
Araştırma kapsamında 22 farklı akıllı saat ve fitness bilekliği incelendi. Bu bilekliklerden 13’ü, florlu elastomer malzemeden üretilmiş olup, bu ürünlerin tamamında PFAS kimyasalına rastlandı. Ayrıca, flor içermeyen 9 bileklikten 2’sinde de flor tespit edildi. Araştırmacılar, pahalı bilekliklerde kimyasal seviyesinin daha yüksek olduğuna dikkat çekti.
Notre Dame Üniversitesi’nden Profesör Peaslee, “Ciltle uzun süre temas eden ürünlerde bu kadar yüksek kimyasal seviyelerinin bulunması endişe verici” dedi. Özellikle bilekliklerde tespit edilen 16 bin ppb’yi aşan PFAS seviyeleri, kozmetik ürünlerde yapılan daha önceki araştırmalarda gözlemlenen seviyelerden çok daha yüksekti.
PFAS Nedir? Neden Tehlikeli?
PFAS, su, yağ ve ter gibi maddelere karşı dayanıklılığı artırmak için kullanılan kimyasallardır. Ancak bu maddeler, doğada parçalanmadıkları ve insan vücudunda birikebildikleri için büyük bir sağlık riski oluşturuyor. Araştırmalara göre, PFAS maruziyeti, kanser, hormon bozuklukları, bağışıklık sistemi sorunları ve üreme sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olabiliyor.
Araştırmacılar Hangi Bileklikleri Öneriyor?
Uzmanlar, akıllı saat ve bileklik kullanıcılarını, özellikle floroelastomer içeren bilekliklerden kaçınmaları konusunda uyardı. Bunun yerine, silikon malzemeden yapılmış daha uygun fiyatlı bilekliklerin tercih edilmesi öneriliyor. Çünkü silikon bilekliklerde PFAS bulunma olasılığı daha düşük.
PFAS Sadece Bilekliklerde Değil!
Daha önce, İngiltere’de yapılan bir araştırmada, bazı meyve ve sebzelerde de PFAS kimyasalları tespit edilmişti. Bu maddelerin, endüstriyel kirlilik, tarımsal süreçler ve gıda ambalajlarından kaynaklanabileceği düşünülüyor. Uzmanlar, PFAS maruziyetinin uzun vadeli etkilerinin henüz net olarak bilinmediğini ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.
Tüketiciler Dikkatli Olmalı
Uzmanlar, ciltle uzun süre temas eden ürünlerin (akıllı saatler, fitness bileklikleri, giyilebilir cihazlar) kimyasal içerikleri konusunda daha fazla şeffaflık çağrısında bulundu. Özellikle, kullanıcıların “floroelastomer” ibaresi bulunan bilekliklerden kaçınması gerektiği belirtiliyor. Tüketicilerin, çevre dostu ve sağlığa zararsız malzemelerle üretilen ürünleri tercih etmeleri önem taşıyor.
