Tüketici haklarını gözeten önemli bir adım Ticaret Bakanlığı’ndan geldi. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle birlikte, eşya ve kıyafetlerde kullanılan hayvansal parçaların hangi hayvana ait olduğunun açıkça belirtilmesi zorunlu hâle getirildi. Bu karar, etiketlerde şeffaflık ilkesini güçlendirirken, tüketicinin bilinçli alışveriş yapmasını sağlayacak devrim niteliğinde bir uygulama olarak dikkat çekiyor.
Hangi Hayvandan Olduğu Etikete Yazılacak
Yeni düzenlemeye göre; artık dana, koyun veya domuz derisi gibi hayvansal içeriklerin ürün etiketlerinde açıkça belirtilmesi gerekecek. Bu bilgiler, satın alma işlemi öncesinde, tüketicinin kolayca görebileceği, okunabilir, yanıltıcı olmayan ve Türkçe ifadelerle sunulacak.
Bu kapsamda, hayvansal içerik taşıyan tekstil ürünleri, eldiven, ayakkabı, çanta, cüzdan, kemer, saat, takı, kırtasiye, mobilya, halı ve oyuncak gibi ürünler Ticaret Bakanlığı’nın sorumluluğundaki ürün grupları arasında yer alıyor. Tebliğ, yayım tarihinden itibaren iki ay sonra resmen yürürlüğe girecek.
Vegan Tüketici Yanıltılamayacak
Tebliğ sadece bilgilendirmeyi zorunlu kılmakla kalmıyor. Aynı zamanda, hayvansal içerik barındırmayan ürünlerin “vegan”, “suni deri”, “sentetik” gibi ifadelerle yanıltıcı şekilde sunulmasının da önüne geçmeyi hedefliyor. Böylece tüketici, satın aldığı ürünün hayvansal içerik taşıyıp taşımadığını öğrenebilecek ve bu doğrultuda tercih yapabilecek.
Özellikle vegan ve vejetaryen tüketicilerin artan hassasiyetine cevap niteliği taşıyan bu düzenleme, hem etik ticaretin hem de tüketici güveninin pekiştirilmesi açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
Domuz Derisi Krizi: Dev Marka Cezadan Kurtulamadı
Bu yeni düzenleme öncesinde yaşanan dikkat çekici bir olay, uygulamanın neden gerekli olduğunu da ortaya koydu. Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu, dünyaca ünlü bir ayakkabı markasına, ürün etiketinde yalnızca “doğal deri” ibaresi kullanıp domuz derisi içerdiğini belirtmediği gerekçesiyle 550 bin TL para cezası verdi.
Kurul, aynı zamanda söz konusu reklam için yayın durdurma kararı da aldı. Bu durum, markaların artık şeffaflık konusunda daha dikkatli olması gerektiğini gözler önüne serdi.
Tüketiciyi Koruyan Bir Adım
Yeni düzenleme sayesinde tüketiciler, hangi hayvanın derisinin ya da parçasının ürünlerde kullanıldığını satın almadan önce öğrenebilecek. Böylece sadece dini hassasiyetler ya da etik tercihler açısından değil, sağlık gerekçeleriyle de doğru ürün tercihi yapmak mümkün olacak.
Tebliğ Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Resmî Gazete’de yayımlanan tebliğ, iki ay sonra yürürlüğe girecek. Bu süre zarfında markaların ve üreticilerin etiketleme sistemlerini ve ambalaj bilgilerini güncellemeleri gerekiyor.
Tüketici olarak mağazada bir ayakkabıya bakarken “doğal deri” ibaresini gördüğümüzde çoğumuz ürüne daha fazla güven duyarız. Ancak bu “doğal derinin” hangi hayvana ait olduğunu bilmeden yapılan alışverişler, bazen ciddi hassasiyetleri de zedeleyebiliyor.
Özellikle domuz derisi gibi dinî sebeplerle tercih edilmeyen içeriklerin, hiçbir bilgi verilmeden ürünlerde kullanılması büyük bir güven sorunu oluşturuyordu. Ticaret Bakanlığı’nın bu hamlesi, yalnızca vegan ve vejetaryen bireyler için değil, dini ve ahlaki duyarlılığı olan tüm tüketiciler için yerinde bir adım oldu. Umarız bu düzenleme sadece kâğıt üzerinde kalmaz ve denetim süreçleri de aynı ciddiyetle işletilir.