Beyin Sağlığını Desteklemenin Yolları
İnsan beyninin karmaşık yapısı, yaklaşık 100 milyar hücreden oluşmasına rağmen, bu hücrelerin büyük bir kısmı doğum öncesi dönemde oluşur. Ancak yaş ilerledikçe, beynimiz yeni nöronlar üretme yeteneğine sahip olup, bu durum nöroplastiği destekler. Arizona’lı nörobilimci Emily McDonald, beyin hücrelerinin oluşumunu hızlandırmanın dört etkili yolunu paylaşıyor.
Düzenli Egzersiz Yapın
McDonald, TikTok’ta yayınladığı bir videoda, ‘bölge 2’ egzersizlerinin beyindeki nörotrofik faktör (BDNF) seviyelerini artırabileceğini belirtti. BDNF, nöronların hayatta kalmasını ve büyümesini destekleyerek öğrenme ve hafızayı güçlendiren önemli bir protein olarak tanımlanıyor. 1980’lerde keşfedilen bu protein, beyin sağlığı açısından ‘mucize’ olarak adlandırılıyor.
Bölge 2 egzersizi, genellikle dayanıklılık antrenmanı bağlamında kullanılan bir terimdir ve kalp atış hızının maksimum seviyenin yüzde 60 ila 70’i arasında tutulduğu düşük yoğunluklu aktiviteleri içerir.
- Yağ Yakımı: Bölge 2, vücudun yağ yakımını optimize ettiği bir alan olarak bilinir, bu nedenle kilo verme ve yağ kaybı hedefi olanlar için etkili olabilir.
- Dayanıklılık Gelişimi: Bu egzersizler, kardiyovasküler dayanıklılığı artırmak için idealdir. Sürekli yapılan aktiviteler, kalp ve akciğer fonksiyonlarını geliştirir.
- Aktiviteler: Tempolu yürüyüş, hafif bisiklet sürüşü, yüzme veya düşük tempolu koşu gibi aktiviteler bu kategoriye girer. Bölge 2 egzersizi, hem zihinsel hem de fiziksel sağlığı destekleyen bir yöntemdir ve düzenli uygulandığında yaşam kalitesini ciddi oranda artırabilir.
Meditasyonu Deneyin
McDonald, sosyal medya hesabında “Meditasyon, BDNF seviyelerini artırabilir ve beynin yaşam deneyimlerine yanıt olarak yeniden yapılanma yeteneği olan nöroplastisiteyi geliştirebilir” şeklinde bir açıklama yaptı. Araştırmalar, meditasyonun yetişkinlerde nörogenezin gerçekleştiği hipokampüs bölgesinde yapısal değişikliklere yol açabileceğini öne sürüyor.
Bir çalışmada, katılımcıların olayları yargılamadan gözlemlemelerine yardımcı olan geleneksel bir farkındalık tekniği olan Vipassana meditasyonunun, üç ay boyunca yoğun bir şekilde uygulanmasının beyin üzerindeki olumlu etkilerini vurguladığı belirtiliyor. Özetle, meditasyon zihinsel sağlığı destekleyen ve beynin esnekliğini artıran güçlü bir araçtır.
Polifenol Açısından Zengin Besinler Tüketin
Bitter çikolata, çilek, armut ve üzüm gibi polifenol açısından zengin besinler, serbest radikal hasarına karşı koruma sağlamanın yanı sıra, beyindeki iltihabı azaltarak Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilecek güçlü antioksidan ve iltihap önleyici özellikler taşır. McDonald, “Yaban mersini bu tür besinlerin harika bir örneğidir” diyerek bu lezzetli meyvenin faydalarına dikkat çekti.
McDonald ayrıca, “Araştırmalar, yaban mersininin beyin fonksiyonlarını geliştirebilecek antioksidanlar ve polifenoller açısından zengin olduğunu gösteriyor. Özellikle bu meyve, hafıza ve öğrenme üzerinde olumlu etkileri olduğu düşünülen BDNF seviyelerini artırabilir. Yaban mersini tüketiminin ayrıca yaşlanmaya bağlı bilişsel gerileme riskini azaltabileceği, beyin hücrelerini koruyarak nörodejeneratif hastalıklara karşı koruma sağlayabileceği belirtiliyor.” dedi.
Güneş Işığı Çok Etkili
Araştırmalar, BDNF seviyelerinin mevsimsel değişiklikler gösterdiğini de ortaya koyuyor. Ocak’tan Mayıs’a kadar bu seviyelerin daha düşük, Haziran’dan Aralık’a kadar ise daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. McDonald, “Güneş ışığı BDNF seviyelerimizi artırabilir, bu yüzden güneşe çıkmalısınız. Ancak güneş kreminizi de almayı ihmal etmeyin” uyarısında bulundu.
