Covid-19 Yayılımı Hakkında Değerlendirmeler
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, Covid-19’un havaların soğuması ve okulların açılmasıyla birlikte hızla yayılabileceğine dikkat çekiyor. Hastalığın ağır seyrettiğini belirten Ertuğrul, Türkiye’de dünya genelinde kullanılan bazı tedavi ilaçlarının henüz bulunmadığını vurgulayarak, “Bizi zor bir kış bekliyor” ifadesini kullandı. Prof. Dr. Ertuğrul, Covid-19 ile ilgili 6 kritik soruya yanıt verdi.
1- COVID-19 VAKALARI SON GÜNLERDE ARTMAYA BAŞLADI MI?
Covid-19, artık yaşamımızın bir parçası haline geldi. 2019’dan bu yana insanlık bu virüsle mücadele ediyor. Özellikle virüs, önemli mutasyonlar geçirerek, insanları hastalandırma konusunda değişiklikler gösteriyor. Geçtiğimiz ay, hem ülkemizde hem de dünya genelinde Covid-19 vakalarında ciddi bir artış yaşandı. Ülkemizde ise resmi kayıtlar açıklanmadığı ve birçok kamu hastanesinde test yapılmadığı için hasta sayıları hakkında net bir bilgiye ulaşamıyoruz. Ancak, laboratuvarımda Covid-19 şüphesiyle gönderdiğimiz 10 hastadan 4’ünün test sonuçlarının pozitif çıkması, durumun ciddiyetini ortaya koyuyor.
2- HAVALARIN SOĞUMAYA BAŞLAMASIYLA KAPALI ALANLARDA GEÇİRDİĞİMİZ ZAMAN ARTACAK. ÖTE YANDAN OKULLAR DA AÇILDI. TÜM BUNLAR COVID VAKALARININ DAHA DA ARTMASINA NEDEN OLUR MU?
Bu sorunun yanıtı, ne yazık ki evettir. Havaların soğuması, insanları kapalı ve havasız alanlarda daha fazla zaman geçirmeye zorlayacak. Solunum ve damlacık yoluyla bulaşan hastalıklar için risk faktörü artacaktır. Özellikle Covid-19 dışında diğer solunum yolu enfeksiyonlarının da artış göstermesini bekliyoruz. Ayrıca, okulların açılması, sınıflardaki kapalı ortamlar nedeniyle çocuklar arasında hastalıkların daha hızlı yayılmasına yol açabilir.
3- COVID ŞU ANDA HANGİ BELİRTİLERLE ORTAYA ÇIKIYOR?
Covid-19’un klinik belirtilerinde kayda değer bir değişiklik yok. Hastalık, yine ateş, kas ve eklem ağrıları, halsizlik, tat ve koku kaybı gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Ayrıca, risk grubunda bulunan bireylerde, akciğer tutulumuna bağlı olarak nefes darlığı gibi ek belirtiler de görülebilir.
4- COVID KİMLERDE DAHA AĞIR SEYREDİYOR?
Covid-19, özellikle risk grubundaki bireylerde ağır seyretmektedir. Bu grup, ileri yaştaki bireyler ve altta yatan hastalığı olanları kapsamaktadır. Örneğin, şeker hastaları, KOAH ve astım gibi yapısal akciğer hastalığı olanlar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar ve kalp hastaları, daha fazla risk altındadır. Geçtiğimiz ay, benim de iki hastam, ileri yaşta ve şeker hastasıydı. Covid-19 nedeniyle hastaneye yatmak zorunda kaldılar.
5- ARTIK MASKE KULLANAN KALMADI. PEKİ COVID’DEN NASIL KORUNACAĞIZ? ÖZELLİKLE OKULLARDA ÇOCUKLARA NELER ÖNERİRSİNİZ?
Maske kullanımı hala önemli bir koruma aracıdır. Risk grubundaki bireylerin, kalabalık ortamlara girmeden önce maske takmalarını öneriyorum. Aynı zamanda, Covid-19 belirtileri gösteren bireylerin, evlerinde 3-5 gün dinlenerek izolasyon sağlamaları ve kalabalık ortamlara girmemeleri gerekmektedir. Eğer dışarı çıkmak zorundalarsa, mutlaka maske takmalılar. Okullarda yeterli temizlik personelinin olmaması, önlemleri uygulamayı zorlaştırıyor. Ancak, anne ve babalara önerim; eğer çocuğunuz solunum yolu enfeksiyonu geçiriyorsa, diğer çocukları korumak için birkaç gün çocuğunuzu okula göndermemeleridir. Bu durumun, özellikle çalışan ebeveynler için zor olduğunu biliyorum, ancak yayılımı engellemenin başka bir yolu yok.
6- SON OLARAK ŞU ANDA ÜLKEDEKİ COVID VAKALARI İÇİN BİR ORAN VERMENİZ MÜMKÜN MÜ?
Ülkemizde Covid-19 vakaları için net bir oran ya da sayı vermek mümkün değil. Test yapma oranları oldukça düşük. Ayrıca, şu an dolaşımda olan varyantlara karşı aşı bulunmuyor. Dünyada Covid-19’a yönelik tedavide kullanılan ilaçlar da ülkemizde mevcut değil. Önümüzdeki dönemde hasta sayılarının artması bekleniyor. Bizi zor bir kış dönemi bekliyor.