Depozito İade Sistemi ile Geri Dönüşümde Büyük Adım
Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde iki yıldır başarıyla uygulanan Depozito Yönetim Sistemi, sokak ve caddeleri cam şişe, pet ve alüminyum ambalaj atıklarından arındırırken, vatandaşlara ek gelir sağladı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından başlatılan “Depozito Yönetim Sistemi”, 2020 yılında tek kullanımlık içecek ambalajlarının geri dönüşümünü teşvik etmek amacıyla hayata geçirildi. Bu sistem, 2022’de pilot bölge olarak seçilen Kızılcahamam’da uygulanmaya başlandı. İlçeye yerleştirilen depozito iade makineleri, geri dönüşümde önemli bir rol oynadı.
Sistem Nasıl İşliyor?
Depozito iade makineleri, yerli mühendisler tarafından geliştirilen yazılım sayesinde çalışıyor. Kullanıcılar, makineye ambalajlı atıkların barkodunu okutarak cam şişe, pet ve alüminyum ambalajları ilgili haznelere atıyorlar. Her atık için şişe başına ücret alınıyor ve bu ücret belirli marketlerde kullanılabiliyor.
Kızılcahamam’da yaşayan Ali Güneysu, bu sistem sayesinde topladığı ambalaj atıklarının karşılığında aldığı fişlerle bahçesindeki kedilere mama aldığını belirtiyor. Güneysu, “Böylelikle doğayı koruyup yangınları engelliyoruz. Şişe kırıkları doğada kırılacağına burada toplansın. Herkes bu atıkları toplasa memleketimize katkı olur,” diyor.
Ekonomiye ve Doğaya Katkı
Kızılcahamam’da yaşayan Öznur Aksoy da çocuklarının içtiği su şişelerini ve eşinin getirdiği şişeleri düzenli olarak iade makinesine atıyor. Aksoy, “Buradan aldığımız fişleri önce telefona yüklüyoruz. Belediyeden aldığımız fişi küçük esnafın kazanması amacıyla marketlerde harcıyoruz. Marketten deterjan, pirinç, çay ve mutfak ihtiyaçlarımı alıyorum. 1 ayda 500 lira fiş alıyorum. Aynı zamanda da doğayı koruyoruz,” ifadelerini kullanıyor.
Büyük Destek ve Farkındalık
Kızılcahamam Belediyesi Sıfır Atık Bahçesi görevlisi Emre Karadaş, depozito iade makinelerinin vatandaşlar tarafından yoğun ilgi gördüğünü ve sokaklardaki pet şişe sayısının minimum seviyeye indiğini belirtiyor. Karadaş, “Kızılcahamamlılar sıfır atık konusunda bu bilinci gerçekten yakaladılar ve sonuna kadar destekliyorlar,” diyor.
Gelecekte Neler Olacak?
Depozito Yönetim Sistemi, 2025’te Türkiye genelinde devreye girecek. Birçok noktaya yerleştirilecek depozito iade makineleri ile ambalajlı içecek atıkları ekonomiye kazandırılacak. Vatandaşlar, ürün fiyatı dışında ödedikleri bedeli geri alabilmek için toplama noktalarına yönlendirilecek.
Depozito iade sisteminin başarısı, doğayı koruma ve geri dönüşümde önemli bir adım atıldığını gösteriyor. Projenin ülke genelinde yaygınlaşması, daha temiz bir çevre ve sürdürülebilir bir geleceğe katkı sağlayacaktır.
