Gölge Öğretmen Uygulaması ve Ailelerin Tepkisi
Down sendromlu, otizmli veya zihinsel engeli olan kaynaştırma öğrencilerinin, sınıf ortamında dersleri daha iyi takip edebilmeleri için görevlendirilen gölge öğretmenler, eşleştikleri öğrencilerle gün boyunca aynı sırayı paylaşarak, sınıf öğretmeninin anlatımlarını özel olarak bu öğrencilere aktarıyordu. Gölge öğretmenler, ders dışı etkinlikler ve teneffüslerde de öğrencilere eşlik ederek, onların becerilerinin gelişmesine ve eğitim ortamına entegre olmalarına yardımcı oluyordu. Beylikdüzü’nün eski Kaymakamı Dr. Mustafa Altınpınar, İngiltere’de yaşadığı dönemde bu destek eğitim modelini tanımış ve 2017 yılında ilk kez Yozgat Sorgun’da uygulamaya koymuş, ardından projeyi Beylikdüzü’ne taşımıştı. Ancak Kaymakam Altınpınar’ın Samsun’un Bafra ilçesine atanmasının ardından bu proje sonlandırıldı. Veliler, yıllardır aldıkları desteğin sona ermesine karşı büyük bir tepki gösterirken, çaresizliklerini dile getirdiler.
Okuldan Almaya Düşünenler Var
Down sendromlu Ali Kerem’in annesi Canan İspir, gölge öğretmen projesinin iptalinin doğuracağı olumsuz etkileri şu şekilde açıkladı: “Gölge öğretmen uygulaması, otizmli, down sendromlu veya farklı tanılara sahip çocuklarımız için 5 yıldır aktif bir şekilde ücretsiz olarak sürdürülüyordu. Halk Eğitim Merkezi’nden sertifika almış 130 öğretmenimiz, ilçedeki çocuklarımıza destek oluyordu. Gölge öğretmen, adı gereği çocuğu okulda takip ederek akademik ve sosyal destek sağlıyordu. Ancak Kaymakam Mustafa Bey’in ilçeden ayrılmasının ardından projenin ‘tasarruf tedbirleri’ gerekçesiyle sonlandırıldığını duyduk. Biz, bu projenin ülke geneline yayılması için çaba sarf ederken, projenin iptal edildiğini öğrendik. Beylikdüzü İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne dilekçelerimizi ilettik. Şimdi bu 130 çocuk ne yapacak? Çocukların annesi ya da babası çalışanlar var. Bu çocuklar kendi başlarına kaynaştırma eğitimine nasıl devam edecek? Kaynaştırmadan vazgeçip, gemileri yakıp özel eğitim sınıflarına geçmeyi düşünsek, o sınıflar o kadar dolu ki… En azından yarı yolda kalan bu 130 çocuk için bir çözüm bulunsun istiyoruz. Gölge öğretmen sayesinde yarı zamanlı da olsa mesleğime dönmüştüm; şimdi sınıfın kapısında beklemek zorunda kalabilirim. Çocuğumun akademik desteği de eksik kalacak. Bazı arkadaşlarımız eğitimden kısmen ya da tamamen çekmeyi düşünüyor.”
Sınıftan Kaçmayı Gölge Öğretmenle Bıraktı
Haldun Taner İlkokulu’nda 3. sınıf öğrencisi olan oğlu Erdem’de öğrenme güçlüğü olduğunu belirten Ülker Erkılıç, “Okula ilk başladığımızda çeşitli sorunlarımız vardı, ancak çoğunu gölge öğretmen uygulaması sayesinde aştık. Eğer birkaç sene daha devam etseydi, belki çocuğum normal seviyeye ulaşacaktı. En fazla gelişimi matematikte ve okuma yazmada gördük. Kendi akranlarıyla sosyalleşmeye başlamıştı” dedi. Bir başka veli olan Funda Eker de, “Atipik otizm tanısıyla 3. sınıftan 7. sınıfa kadar bu desteği aldık. En azından bu çocukları mezun etselerdi. Sudan çıkmış balığa dönecekler. Gölge öğretmen yokken sınıfta durmuyordu, sıkılıp kaçıyordu” ifadesini kullandı.
Ya İşimi Ya Çocuğumu Bırakacağım
Atipik otizm tanılı kaynaştırma öğrencisi Erdem’in babası Mustafa Çil, gölge öğretmen uygulamasından önce işinden ücretsiz izin alarak her gün sınıf kapısı önünde oğlunu beklemek zorunda kaldığını belirtti. Baba Çil, “Ben devlet memuruyum, eşim ise özel sektörde çalışıyor. 5 yıl önce gölge öğretmen yokken, iki yıl boyunca ücretsiz izne çıkarak her gün oğlumu okula götürdüm ve ‘gölge babalık’ yaptım. Her ders sırasında defalarca sınıftan çıkma eğilimi gösteriyordu. Sınıfın düzeni kalmamıştı. Gölge öğretmen sayesinde bunların hepsini aştık. Şimdi eşim belki işten ayrılacak ve bu da ekonomik olarak bizi zorlayacak,” dedi. Anne Nurgül Çil ise, “Oğlum gölge öğretmen sayesinde sınıfta durmayı ve derste not almayı öğrendi. Muhasebeciyim, ancak şimdi ya işimi ya da çocuğumu bırakmak zorundayım. Okulların açıldığı bu günlerde saatlik izin alarak eşimle dönüşümlü olarak okulda bekledik,” sözleriyle duygularını ifade etti.
Farklı İlçelerden Destek
İstanbul’un farklı ilçelerinden de gölge öğretmen uygulamasının iptaline karşı destek gelenler vardı. Avcılar’da yaşayan, otizmli Erdem’in annesi Ahu Şahintürk, “Bizim ilçemize de gelmesini, hatta genele yayılmasını beklerken projenin kaldırıldığını öğrenince arkadaşlarımıza destek olmak için buraya geldik,” şeklinde konuştu.
Gölge Arkadaşlarımızla Açıkta Kaldık
Aldığı 8 aylık eğitim sonrası aile bütçesine katkıda bulunmak için asgari ücretten az bir maaşa gölge öğretmenlik yapan Aylin Kilislioğlu, “Yarı zamanlı çalıştığımız için asgari ücretin altında maaşlarla çalışmak zorunda kalsak da mesleki olarak bir yol çizmiştik. Alıştığımız düzenden uzaklaştık. Velilere, bu projenin devam edeceği söylendiği için ücretli öğretmenlik başvurusu da yapmamıştık, şimdi açıkta kaldık,” dedi. Bir diğer gölge öğretmen Serda Bila ise, “Sosyoloji mezunuyum, çocuklarla çalışmak için halk eğitimden sertifika alarak gölge öğretmen oldum. Verilen maaş saat ve güne göre hesaplanıyordu ve ücretli öğretmen kadrosundaydık. Belki yine iş bulur çalışırız ama en çok çocuklarımıza üzülüyorum,” diyerek duygularını ifade etti.