Sosyal güvenlik sistemi, milyonlarca çalışan, memur, esnaf ve şirket ortağının hayatının önemli bir parçası olmaya devam ediyor. Emeklilik planlaması yaparken en büyük sorulardan biri, hangi statüden emekli olunacağı ve eksik prim günlerinin nasıl tamamlanacağı oluyor. Bu konuda uzmanlar, özellikle vatandaşları bilgilendiriyor.
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik sürecine dair kritik bilgileri, önemli adımları ve dikkat edilmesi gereken noktaları Dünya Gazetesi’ndeki köşe yazısında detaylı bir şekilde ele aldı.
SGK’nın birleşmesiyle değişen emeklilik hesaplamaları
2006 yılında SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı‘nın tek çatı altında birleşerek SGK halini alması, emeklilik sürecini kolaylaştırmış olsa da, 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanlar için emeklilik statüsünün belirlenmesinde farklı bir yöntem uygulanıyor.
Bu tarihten önce sigortalı olanlar için emeklilik statüsü, son 2520 gün içerisindeki prim ödeme ağırlığına göre belirleniyor. Başka bir deyişle, SSK (4/A), Bağ-Kur (4/B) veya Emekli Sandığı (4/C) statüsünden hangisinde daha fazla prim günü varsa, o statüden emekli olunuyor.
Özel banka ve borsa sandıkları da bu hesaplamaya dahil
Erdursun, ayrıca özel banka ve borsa sandıklarının da bu hesaplamada dahil olduğunu belirtiyor. Yani, her çalışanın statüsü yalnızca SGK’ya bağlı sigorta primleriyle değil, aynı zamanda özel sandıklarda ödenen primlerle de belirleniyor. Bu da demek oluyor ki, kişi hem SGK’dan hem de özel sandıklardan sigortalıysa, her iki kayıttaki primler toplamda dikkate alınıyor.
EYT kapsamında yaş şartı aranmadan emeklilik mümkün
Özellikle EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) konusu da gündemde olan bir diğer önemli başlık. 08/09/1999 tarihine kadar işe başlayanlar, yaş şartı olmaksızın emeklilik hakkı elde edebiliyor.
Ancak bu tarihten sonra sigortalı olanlar, yaş, prim günü ve sigortalılık süresi gibi kriterlere göre emekliliğe hak kazanabiliyor. Erdursun, bu noktada EYT’nin emeklilik planlamasında nasıl bir etki yarattığını da açıklığa kavuşturuyor.
Eksik prim günleri ve borçlanma imkanı
Emeklilik planlaması yaparken, kişinin ilk sigortalı olduğu tarih, son ödenen prim statüsü, eksik günlerin durumu, borçlanma imkânları, isteğe bağlı sigortalılık ve yurtdışı borçlanması gibi parametreler göz önünde bulundurulmalı. Erdursun, özellikle isteğe bağlı sigorta ödeyenlerin, primlerinin Bağ-Kur statüsünde sayıldığını belirtiyor. Fakat, kişinin son 2520 günde SSK primleri fazlaysa, 4/A statüsünden emekli olabileceğini de ekliyor.
e-Devlet üzerinden SGK hizmet dökümü kontrolü
Emeklilik sürecinin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için vatandaşların, e-Devlet üzerinden SGK hizmet dökümlerini alarak, kişisel durumlarını analiz etmeleri gerektiği vurgulanıyor.
Böylece, emeklilik için gerekli olan prim gün sayısına nasıl ulaşılacağı ve eksik günlerin nasıl tamamlanacağı gibi sorulara cevap bulunabilir. Erdursun, emeklilikte bilinçli planlamanın önemine dikkat çekiyor. Ayrıca, sahte sigortalılık gibi durumların ciddi yaptırımlarla sonuçlanabileceğini de belirtiyor.
Statü seçimi emeklilikte hayati önem taşıyor
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, özellikle SSK emekliliğinin daha az primle daha yüksek maaş alma avantajı sunduğunu belirtiyor. Bu nedenle, emeklilikte statü seçimi oldukça önemli bir yer tutuyor.
Hangi statüde emekli olunacağı, hem emeklilik maaşını hem de sağlık hizmetlerinden yararlanma şeklini doğrudan etkiliyor. Bu nedenle emeklilik planlamasında, tüm bu faktörlerin dikkate alınması ve doğru bir strateji belirlenmesi büyük önem taşıyor.
Emeklilik sürecine dair atılacak her adım, kişinin hayatı boyunca alacağı önemli bir karar olacağı için dikkatle ve bilinçli bir şekilde planlanmalıdır.
Emeklilik, uzun vadeli bir süreç olduğu için kararlarınızın sonucunu yıllar sonra göreceksiniz. Herkesin farklı bir statü ve prim ödeme geçmişi olduğunu unutmamalısınız. Bu nedenle uzmanların önerilerini dikkate alarak kişiye özel planlama yapmanız, gelecekte daha sağlıklı bir emeklilik süreci geçirmenize yardımcı olacaktır.
Kaynak: www.ankarahaberler.com
