Türkiye’de Kumar Bağımlılığı: Bir Pandemi Gerçeği
Yeşilay Danışmanlık Merkezi’nde (YEDAM) tedavi gören erkek danışanlardan biri, “Şu anda Türkiye’de sanal kumar pandemisi var” diyerek sözlerine başladı. Futboldan hiç anlamamasına rağmen, çevresindeki bahis oynayan birkaç arkadaşını gördükten sonra kumar oynamayı denemeye karar vermiş. Bu karar, 20 yılı aşkın bir süre boyunca kumar bağımlısı olarak geçirdiği bir hayatın başlangıcı oldu. Türkiye’de yasal olmayan internet sitelerinde kumar oynayan insanların sayısı gün geçtikçe artmakta. Özellikle sanal casino oyunları, bağımlılığın en yaygın nedenlerinden biri haline geldi. Son yıllarda YEDAM’a yapılan başvuruların %37’si kumar bağımlılığı kaynaklı. Yeşilay yetkilileri, bu oranın madde bağımlılığı nedeniyle yapılan başvurulara neredeyse eşit olduğunu vurguluyor.
Bunun yanı sıra, danışanların %75’inin arkadaş çevresinde de kumar oynama davranışı gözlemleniyor. Adını vermek istemeyen bir YEDAM danışanı, Türkiye’de adeta bir pandemiye dönüşen kumar bağımlılığını hem danışanlarla hem de Yeşilay’ın uzman isimleriyle konuştu. Görünen o ki sanal kumar bağımlılığı, yalnızca bireyleri değil, aileleri ve toplumu da derinden etkileyen bir sorun olarak karşımızda duruyor.
Yeşilay, bu tehlikeli süreci durdurmak amacıyla YEDAM’larda, bağımlılık alanında uzman psikologlar ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan ekiplerle bağımlı bireylere ve onların yakınlarına ücretsiz psikoterapi ve sosyal destek hizmetleri sunuyor. Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de toplamda 107 YEDAM bulunuyor ve 115 numaralı Danışma Hattı üzerinden hizmet alabiliyorsunuz. Üstelik, danışanların kimlik bilgileri kesinlikle kayıt altına alınmıyor; hayalet bir danışan olarak tedavi süreçleri yürütülüyor.
Hayalet Danışanlardan Birinin Hikayesi
Hayalet danışan, 55 yaşında
“20 yılım sanal kumar oynamakla geçti. Kumar sistemi, insanları kazandırıp kaybettirmek üzerine kurgulanmış. Bir süre sonra beyin doğru şekilde çalışmayı bırakıyor ve sağlıklı kararlar almak imkansız hale geliyor. Kaybettiğim paraları kurtarmak için tekrar tekrar oynuyordum. Bırakmak için çok çaba sarf ettim, birçok doktora gittim ama kendi başıma asla bırakamadım. Evim, arabam, tüm birikimlerim kumarda gitti. Manevi olarak ailemi de kaybettim. Sonrasında yeniden evlendim ama bu durum bir kez daha boşanmama neden oldu. Gözüm hiçbir şey görmüyordu, sabahları kumar oynama isteğiyle uyanıyordum. Bu süreçte etrafımdaki insanların veya kendimin gördüğü zararı düşünmüyordum. Bir dönem ciddi sigara bağımlılığım da vardı, o da zorlayıcıydı; bağımlılığın yapısı bana benziyor.
Birkaç yıl önce COVID pandemisi vardı, şimdi de kumar pandemisi var diyorum. Arkadaşlarımdan görerek başladım. Eski eşim, internette Yeşilay’ın tedavi yöntemlerini görüp beni yönlendirdi ve beraber başvurduk. 14-15 aydır tedavi görüyorum ve son bir yıldır kumardan uzak duruyorum. 20 yıllık geçmişime göre 1 yıl oldukça kısa bir süre ama kendime zaman ayırmaya başladım. Çocuğumla tatile gittim ve mutlu olabildiğim şeyler yapmaya başladım. Eğer bu sorunla başı dertte olan insanlar varsa, mutlaka YEDAM’a başvursunlar. Ücretsiz olarak, hayalet danışan olarak son derece güzel bir ortamda muazzam bir ilgi ve alaka görüyorlar.”
Hayalet danışan, 28 yaşında
“Kumara sanal bahis oynayarak başladım, ardından diğer sanal casino oyunlarının reklamlarıyla karşılaştım ve ‘sweet bonanza’ adlı oyun beni mahvetti. Kazandığınız anda paranın hesabınıza geçmesi çok cezbedici. Oyunu kazandıkça, 100 kat kazanç sağlayabileceğiniz başka seçenekler sunuluyor. Öyle bir batak ki, çıkmak çok zor. Ailemle yaşarken, aramızda büyük bir gerginlik oluştu. İlişkimiz tamamen bozuldu ve kimsenin bana güveni kalmamıştı. Sürekli krediler çekip sanal casino’da 10 dakikada hepsini harcıyordum. Çekmecelerde 5 lira, 10 lira arar hale geldim. Arkadaşlarımdan borçlar aldım ama onları da ödeyemez hale geldim. Haliyle, arkadaşlarımla olan ilişkilerim de bozuldu. Üniversiteye gidiyordum ve burs paralarımı da kumara yatırıyordum. Çok kötü günler yaşadım, bu durum ruhsal bozukluk yaratabiliyor; insan intihar bile edebilir. Günlük hayatımı etkileyen bir hale geldi, en sevdiğim şeyleri bile yapamaz oldum. Sadece daha fazla para kazanmaya odaklanmıştım ve kazandığım parayla yine kumar oynuyordum. Kimsenin kumardan para kazanma ihtimali yok.
Yeşilay’dan Destek ve Terapi Süreci
Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç
Yıllara dayanan araştırmalar ve pratik deneyimlerle geliştirdiğimiz özel rehabilitasyon yöntemleri sayesinde kumarın psikolojik tetikleyicilerine odaklanıyoruz ve bireylere sağlıklı başa çıkma becerileri kazandırıyoruz. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve motivasyonel görüşme teknikleriyle kumar oynama isteğiyle nasıl başa çıkılacağı öğretiliyor. Kumar bağımlılığı, yalnızca bireyleri değil, tüm aileyi etkileyen bir sorun. YEDAM’da kumar bağımlılığıyla mücadele eden bireylere ve ailelerine ücretsiz bireysel ve grup terapileri sunuluyor. 18 oturumdan oluşan bireysel terapiler ve 5 oturumdan oluşan aile grup terapileri, bağımlılıkla mücadelede güçlü bir destek sağlıyor. Grup terapisine katılan bireyler, yalnız olmadıklarını fark ederek rehabilitasyon sürecinde dayanışma ortamı oluşturuyor. Türkiye’nin dört bir yanında, bu kardeşlerimizi hayata döndürmek ve problemlerini çözmek için hizmet vermekteyiz.
