Çocuklarda Postür Bozuklukları: Nedenleri ve Önleme Yöntemleri
Yapılan araştırmalar, okul çağındaki çocukların yaklaşık %30’unun farklı düzeylerde postür bozuklukları yaşadığını ortaya koymaktadır. Bu bozukluklar, bazıları normal duruş gelişimini yansıtırken, diğerleri günlük yaşamın zorluklarından kaynaklanan ve düzeltilmediğinde hem çocukluk döneminde hem de yetişkinlikte kronik ağrı ile önemli sağlık sorunlarına yol açabilen asimetri sorunları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yazıda, çocuklarda görülen duruş bozukluklarının nedenlerine, etkilerine ve bu sorunların önlenmesinde koruyucu fizyoterapinin rolüne değineceğiz.
Çocuklarda Postür Bozukluklarının Türleri ve Nedenleri
Lordoz: Bel kıvrımının aşırı olması durumu; beldeki çukurluğun artmasıdır.
Kifoz: Omuzların ve üst sırtın öne eğilmesi yani kamburluk durumudur.
Skolyoz: Omurganın yana doğru eğrilmesi olarak tanımlanır.
Yukarıda belirtilen duruş bozuklukları, eğer kalıtsal bir rahatsızlığa bağlı değilse, şu nedenlerden dolayı oluşabilir:
- Ergonomi Sorunları: Okul ve evde uygun olmayan çalışma ve oyun alanları.
- Ağır Okul Çantası: Kitaplar ve defterlerin yanı sıra diğer eşyaların da yer aldığı çantaların ağırlığı.
- Teknoloji Kullanımı: Bilgisayar, tablet ve telefon kullanırken yanlış duruş alışkanlıkları, hareketsiz yaşam ve aşırı kilo, duruş bozukluklarına yol açabilir.
Eğer çocuğunuzun yetişkin olduğunda kronik kas ve iskelet sistemi ağrılarıyla yaşamasını istemiyorsanız, onların çocuk yaşta bazı yanlış alışkanlıklardan vazgeçmesini sağlamalı ve sağlıklı yaşam bilincini onlara aşılamalısınız. Peki bunun için nelere dikkat etmelisiniz?
Ergonomik Düzenlemeler
Doğru Çalışma Alanı: Çocukların ders çalıştıkları alanların ergonomik olarak düzenlenmesi büyük önem taşır. Masa ve sandalyenin yüksekliğinin çocuğun boyuna uygun olup olmadığını kontrol edin.
Ekran Kullanımı: Bilgisayar kullanırken ekranın göz hizasında olmasına dikkat edin. Tablet ve telefon kullanımı sırasında da çocuğunuzu başını öne eğerek uzun süre vakit geçirmemesi için uyarın.
Çanta Taşıma Teknikleri
Doğru Çanta Seçimi: Hafif ve ergonomik çantalar tercih edilmelidir. Çantanın iki omuzda dengeli bir şekilde taşınması önemlidir.
Çanta Ağırlığı: Çantanın ağırlığının, çocuğun vücut ağırlığının %10’unu geçmemesi gerektiğini unutmayın. Aşırı ağır çantalar, postür bozukluklarına neden olabilir.
Fiziksel Aktivite Teşviki
Düzenli Egzersiz: Yoga ve pilates gibi vücudu esneten egzersizleri teşvik edin. Ayrıca, günlük hayatta aktif olmalarını sağlamaya özen gösterin.
Oyun ve Spor Aktiviteleri: Yüzme, bisiklete binme gibi sporlar, çocukların kas ve iskelet sistemini güçlendirir ve doğru postürün oluşmasına yardımcı olur.
Sağlıklı Yaşam Alışkanlıkları
Beslenme: Sağlıklı ve dengeli beslenme, obezitenin önlenmesi açısından son derece önemlidir. Sağlıklı beslenen çocukların postürü de düzgün olacaktır.
Uyku Düzeni: Uykusuzluk, yorgunluk ve yanlış uyku pozisyonları da duruş bozukluklarına sebep olabilir. Ebeveynlerin, çocuklarını evde sürekli gözlemleyip yanlış duruş alışkanlıklarını önlemeleri ve herhangi bir anormallik gördüklerinde bir uzman doktora yönlendirmeleri gerekmektedir. Aynı şekilde öğretmenler de okulda gözlem yapmalı ve gördükleri hataları hem çocuklarla hem de aileleriyle paylaşmalıdır.
Fizyoterapistlerin Rolü
Postür (Duruş) Analizi: Fizyoterapistler, çocuklarda postür bozukluklarının erken teşhisi için duruş analizi yapabilir. Bu analiz, bozuklukların hangi aşamada olduğunu belirleyerek uygun müdahale yöntemlerini seçmek için önemlidir.
Bireysel Egzersiz Programları: Fizyoterapistler, çocuğun ihtiyacına göre özel egzersiz programları geliştirir. Bu programlar, kas-iskelet sistemini güçlendirerek postürün düzelmesine yardımcı olur.
Danışmanlık Hizmetleri: Fizyoterapistler, ailelere postür bozukluğunun erken belirtilerini tanımaları ve evde uygulanabilecek basit egzersizler konusunda danışmanlık yapabilir.
Birçok ülkede ilköğretim çağındaki çocuklar için okullarda koruyucu fizyoterapi yöntemleri uygulanmakta ve okullarda fizyoterapistler bulunmaktadır. Erken yaşta postür bozukluklarının önlenmesi, ileride yaşanabilecek sağlık sorunları ve sağlık harcamalarının azaltılmasına yardımcı olacaktır. Çocukların sağlıklı bir geleceğe adım atmaları için doğru duruş alışkanlıklarını erken yaşta kazanmaları son derece önemlidir. Unutmayalım ki, ağaç yaşken eğilir… Doğru duruş alışkanlıkları kazandırmak, uzun vadede büyük fark yaratacaktır.
